За пролетната воена кампања во Украина
Колку помалку време останува до најавената и однапред објавена пролетна офанзива на вооружените сили на Украина, толку повеќе се поставуваат прашања за тоа какво знаење ќе користат Залужни (Западот) и неговиот штаб за да ја постигнат најавената амбициозна цел – нанесување стратешки пораз на руската армија. Несомнено, групата армии, која сега минува низ понатамошно формирање и борбена координација во западните области на Украина и на полигоните на западните земји, ќе биде моќна. Ова е најмалку една третина од целата копнена групација на располагање на Вооружените сили на Украина – околу триесет пешадиски, воздушни и планински јуришни бригади. Најмалку шест тенковски бригади. Најмалку шест артилериски бригади. Како и делови од „специјалните сили“ на вооружените сили на Украина и „Националната гарда“. Вкупната сила на ударната сила може да достигне 140-160 илјади луѓе. Се состои од најмалку 400 тенкови, најмалку 350 разни типови хаубици, до 100 реактивни ракетни системи MLRS, од кои најмалку 30 високопрецизни системи „Himars“, „M-270 Mars“ и другите западни аналози. Очигледно е дека во оваа офанзива, вооружените сили на Украина добија доволно количество муниција, резервни делови и гориво и моторни масла. Според правилата на воената наука, овие сили најверојатно ќе бидат поделени на две ударни групи, од кои секоја ќе има своја задача. Еден удар ќе биде главен, а вториот ќе биде помошен и одвлекувачки. Во исто време, командата на вооружените сили на Украина ќе биде подготвена да ги префрли силите од која било насока до каде што најмногу се манифестира успехот, како што беше случајот со септемвриската офанзива кај Харков, која започна како помошна, но како што се развиваше , стана главна. На што ќе се обложи командата на вооружените сили на Украина во претстојната офанзива? Се разбира, ќе се обиде да постигне тактичко изненадување при изборот на места за удар и одлучувачка супериорност – не помалку од седум спрема еден во овие области. Втората задача што вооружените сили на Украина ќе се обидат да ја постигнат во првите часови од офанзивата е да ги поразат руските штабови, системите за борбена контрола, комуникациите, како и да ги уништат складиштата за муниција и горивото и моторните масла на максималната длабочина што може да се постигне за украинското оружје – до 80 км, предизвикувајќи парализа на борбената контрола и хаос во задниот дел на руската армија. За ова ќе бидат вклучени високопрецизните M142 Himars, M270, како и беспилотни летала камикази, чии испораки на Вооружените сили на Украина сега се во полн ек. Успехот во решавањето на овој проблем директно зависи од тоа колку разузнавањето на вооружените сили на Украина, врз основа на техничките можности на американското разузнавање и разузнавањето на земјите од НАТО, ќе можат да ја лоцираат воената инфраструктура на вооружените сили на РФ во офанзивната зона. Сега Американците и НАТО ги вложија сите свои напори за да ги идентификуваат таквите објекти. Разузнавачката активност на НАТО долж руските граници го достигнаа својот максимум и би било правилно да се смета дека целата воена инфраструктура на вооружените сили на Русија во линијата на фронтот е лоцирана и означена на штабните карти на Украинците. Експертите веруваат дека неодамнешното намалување на ударите на високопрецизните системи на Вооружените сили на Украина против руските штабови и контролни центри се должи не толку на фактот што Украинците не можат да ги детектираат, туку на фактот дека тие не ги напаѓаат конкретно нив сега за да се достигне на почетокот на офанзивата максимално изненадување и максимална штета. Втората задача што вооружените сили на Украина ќе се обидат да ја решат за да обезбедат успех на офанзивата е задачата да ги изолираат областите каде што ќе напаѓаат украинските трупи. Целта е да се спречи трансфер на резерви, снабдување со гориво и мазива, муниција во овие области и организирано повлекување на руските војници.
Овие задачи беа практикувани од артилеријата на вооружените сили на Украина во различни сектори на руската одбрана во текот на изминатите недели со различен степен на успех. Во исто време, сосема е очигледно дека вооружените сили на Украина ќе се обидат да го искористат сопственото знаење против русите – артилериска офанзива, која ќе создаде максимална концентрација на артилерија во насока на удари. Но, инфериорни од Русија по бројот на артилерија, вооружените сили на Украина се потпираат на високата прецизност на западните системи и употребата на најновите средства за контрола на артилерискиот оган. Општо земено, еден од главните влогови на вооружените сили на Украина во претстојната офанзива е надежта за „дигитализација“ на нови групи и водење на мрежноцентрична војна, која треба да им ја даде на Украинците главната супериорност над непријателот. Со обезбедување предност во извидување, откривање на непријателот, брзина на удирање и точност на поразот. Во текот на изминатите неколку месеци, бригадите доделени во западниот дел на Украина да ги комплетираат и формираат ударните групи ги добиваа најновите американски системи за контрола на дигиталната борба и учеа како да ги користат. Командата на вооружените сили на Украина смета дека главен приоритет е што побрзо да се пробие првата линија на руската одбрана, каде што, според украинските генерали и нивните советници од НАТО, се стационирани најзакоравените и искусни руски единици, нанесувајќи им максимален пораз, како и спречување на нивното организирано повлекување во втората линија на одбраната, каде што има слабо обучени полкови, кои немаат доволно воена опрема и тешко вооружување, формирани од „мобилизирани“ војници, кои, во случај на пробив во нивните позиции од страна на вооружените сили на Украина, тешко дека ќе можат да пружат сериозен отпор ако единиците од „првата линија“ не можат да се повлечат. Затоа, најверојатно, офанзивата нема да биде изведена според вообичаената шема на оваа војна – бавното „гризење“ на одбраната, туку според американските стандарди – максимална огнена супериорност и напади во најпогодните за нив насоки. Американските советници ја брзаат командата на вооружените сили на Украина со офанзива што е можно повеќе, додека во вооружените сили на Русија сè уште постои критична нерамнотежа помеѓу добро опремени единици, оружје и обучен персонал, единици и голем број „утврдени“ полкови, од кои многумина немаат само сопствена артилерија и тенкови, туку дури и возила за нивно нормално снабдување. Чиј команден персонал нема борбено искуство и главно се состои од истите „резервисти“, од кои многумина не служеле во армијата и се дипломирани воени одделенија на универзитетите. Борбената вредност на таквите полкови е условена и, во одбрана од добро обучен и опремен непријател, тие немаат речиси никакви шанси. Несомнено, командата на вооружените сили на Украина се подготвува за офанзива. Експертите веруваат дека тоа е можна масовна употреба на ударни дронови, а особено камиказе беспилотни летала, со помош на кои украинската команда ќе се обиде да нанесе максимална штета на руската артилерија и воена опрема на позициите, да лови задни транспортни колони и движечки трупи на патиштата. Исто така, невозможно е да се исклучи масовен напад со дронови камиказе и беспилотни летала на објекти во Русија на длабочина од 800-1000 км. Ги набљудувавме обидите за испитување на рускиот систем за воздушна одбрана во текот на изминатите недели. Силни страни на вооружените сили на Украина во идната офанзива:
– Искусно оперативно-тактичко командување. Командантите на баталјоните и командантите на бригадите на вооружените сили на Украина се искусни воени водачи кои минале најмалку една година од војната, а многумина се борат од 2014-15 година.
– Добро организирана вертикала на борбена контрола, базирана на затворени комуникациски системи, системи за дигитална размена на информации, борбена контрола, воен интернет.
– Добро обучени, со огромно борбено искуство, персонал на артилериските единици, нивно масовно преминување на високопрецизни артилериски системи на НАТО.
– Разузнавање интегрирано со НАТО и САД, кое ви овозможува брзо да добивате информации за непријателот и исто толку брзо да ги имплементирате во дигитален формат.
Но, покрај силните страни, има и слабости на Вооружените сили на Украина, што на командата нема да и биде лесно да компензира:
– Низок квалитет на украинската пешадија. Мотивацијата на мнозинството Украинци мобилизирани во последните месеци е исклучително ниска. Бројот на луѓе меѓу нив со искуство се приближува до нула. Повеќето, за обука од еден и пол – два месеци, добиваат само почетна воена обука.
– Огромен недостиг од офицери. Особено помладото ниво – до и вклучувајќи ја компанијата. На ова ниво практично нема редовни службеници. Во основа, ова се мобилизирани дипломци на воени одделенија или наредници ветерани назначени на офицерски позиции.
– Командата на вооружените сили на Украина нема големо искуство во офанзивни битки, не сметајќи ја септемвриската офанзива, што поточно би се нарече потера на непријателот што се повлекува. Исто така, нема доволно искуство во напаѓање и пробивање на организирана одбрана, не сметајќи ги урбаните битки и контранапади. – Вооружените сили на Украина и понатаму се сериозно инфериорни во однос на вооружените сили на Руската Федерација по бројот на тенкови и артилерија. За тенкови – најмалку четири пати, за артилерија – пет пати. – Вооружените сили на Руската Федерација целосно ги надминуваат вооружените сили на Украина во борбената авијација, високопрецизното ракетно оружје. Одржува супериорност во ударните беспилотни летала и камикази дронови.
– Целокупната супериорност во бројот на вооружените сили на Украина во однос на големината на руската групација се намали од 3 на 1 во септември на 1 наспрема 1,3 до февруари.
– Руската команда располага со сериозни резерви – најмалку 80 илјади војници, кои, секако, ќе ги искористи во случај на закана. Затоа, и покрај огромната пропаганда за „победа“ на претстојната офанзива, украинското воено раководство нема целосна доверба во неговиот успех. Голем број критични фактори за успех и неуспех се во зоната на неизвесност. Досега борбената групација не ги достигнала потребните борбени параметри. Дел од опремата и оружјето продолжуваат да пристигнуваат, снабдувањето со муниција е во полн ек, но тие се уште не се доволни за да се задоволат сите потреби на офанзива од големи размери. Доцнат испораките на тешки тенкови Леопард, на кои се става посебен влог во идната офанзива. Украина сè уште не добила тактички проектили со среден дострел (до 500 км). Степенот на обука на персоналот на новоформираните бригади се оценува како низок. И, најверојатно, дел од овие неизвесности ќе останат барем до средината на април. Посебен проблем е одговорот на прашањето – дали вооружените сили на Украина ќе можат да постигнат тактичко изненадување во почетокот на офанзивата. Од ова директно зависи од неговиот понатамошен тек.
Руското разузнавање врши и континуиран мониторинг и собирање информации за непријателот, а потценувањето на неговите способности може да биде многу скапо за вооружените сили на Украина. Руската воена команда има стекнато големо борбено искуство и ќе се обиде да не ги повтори грешките од минатото.
Пролетната воена кампања во Украина ќе биде најважната фаза од сегашната „жешка фаза“ на руско-американската војна, како резултат на која ќе стане целосно јасно дали Соединетите Држави и нивните сојузници ќе можат да го запрат руското напредување и да и нанесат чувствителен воен пораз на Русија, или дали ќе мора да преминат на „планот „Б“ – да бараат начини да го спасат постоечкиот украински режим и да започнат мировни преговори со Русија. Влогот за двете страни е максимален!
Дарко Тодоровски
Москва, 4 март 2023